Het voegwoord/verbindingswoord
Uitleg
Een voegwoord (verbindingswoord) is een woord dat zinnen, zinsdelen of woorden verbindt. Een ander woord voor voegwoord is conjunctie. In deze uitleg gaat het over verbinden van twee zinnen. De onderstaande uitleg is de eenvoudige uitleg van de voegwoorden, lees hier de uitleg over nevenschikkende en onderschikkende voegwoorden.
Voorbeeld:
- Ik trek een jas aan. Ik heb het koud.
- Ik trek een jas aan, want ik heb het koud.
In het bovenstaande voorbeeld zie je hoe twee zinnen aan elkaar worden geplakt met een voegwoord, soms verandert de volgorde als je een voegwoord gebruikt.
Verschillende soorten voegwoorden
Er zijn veel verschillende soorten voegwoorden. Hieronder staan een aantal bekende voegwoorden.
Plakken: en
Het voegwoord en verbindt twee zinnen, en plakt twee zinnen aan elkaar.
- Ik hou van pannenkoeken en ik hou van pizza.
Keuze: of
Het voegwoord of geeft een keuze aan.
- Ik drink graag koffie of ik drink graag thee.
- Ik drink graag koffie of thee.
Tegenstelling: maar
Het voegwoord maar geeft een tegenstelling aan.
- Ik vind je wel leuk, maar ik ben niet verliefd op je.
Voorwaarde: mits, tenzij, als
De voegwoorden mits, tenzij, als geven een voorwaarde aan. Lees ook de uitleg over mits en tenzij.
- De juf is er morgen om acht uur, mits de trein op tijd vertrekt.
- De cursist is op tijd, tenzij de bus te laat is.
- Als jij je huiswerk maakt, haal je ook voldoendes voor de testen.
Maak de oefeningen over mits en tenzij.
Reden/oorzaak: want, omdat, doordat
De voegwoorden want, omdat, doordat geven aan waarom iets is. Ze geven een reden of oorzaak aan.
- Werkwoordspelling is belangrijk, want in iedere zin staat een persoonsvorm.
- Yasmine is goed in grammatica, omdat ze zo goed geoefend heeft.
-
Merline kwam te laat voor de les, doordat de lift weer kapot was.
Bij omdat (en ook bij doordat) verandert de volgorde in de tweede zin, de werkwoorden komen namelijk achteraan te staan. Vergelijk:
- Ik ga naar mijn oma, want ze is jarig.
- Ik ga naar mijn oma, omdat ze jarig is.
Tijd: voordat, terwijl, totdat
De voegwoorden voordat, terwijl, totdat geven een tijd aan. Ook bij deze voegwoorden komt in het tweede deel van de zin het werkwoord achteraan te staan.
- Ik wil je graag even zien, voordat de les begint.
- De klas gaat even in stilte werken, terwijl ik de toets nakijk.
- Jullie blijven allemaal zitten, totdat de bel gaat.
Er zijn verschillende oefeningen voor de voegwoorden: het herkennen van voegwoorden, voegwoorden invullen, mits en tenzij en het plaatsen van de komma in een zin met een voegwoord.
Tip: voegen betekent verbinden of aan elkaar vastmaken. Tussen stenen en tegels zitten voegen. Zo is het eenvoudig om te onthouden dat een voegwoord tussen twee zinnen zit om ze aan elkaar te plakken.